Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΤΗΣ ΡΩΜΙΟΣΥΝΗΣ ΚΙ Η ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ - ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ
τον σταυρό πρέπει να προσκυνήσεις.
Σαν κι αυτόν κανένας δεν υπάρχει
δυνατότερος μέσα στη μάχη....
Γιατί όταν ο Χριστός προστάζει
ο εχθρός φοβάται και δειλιάζει...»
Από την παράσταση του Θεάτρου Σκιών του Ευγ. Σπαθάρη
«Ο Καραγκιόζης στο Βυζάντιο»
(κανάλι της Βουλής, 31.10.2009).
|
Η παράσταση λαμβάνει χώρα εν μέσω πλήθους σπασμένων αρχαίων μελών.
Ο Μέγας Κωνσταντίνος γυρίζει την πλάτη του σε κάποιους -ακόμη όρθιους- αρχαίους κίονες (σύμβολο του Αρχαίου Πολιτισμού), γονατίζει εμπρός σε ένα λάβαρο με σταυρό, ενώ ο Καραγκιόζης -ως συνήθως- φέρεται δουλοπρεπώς, αναζητάει φαγητό και παράλληλα προσπαθεί να αποφύγει τη στράτευση.
Οι ρίζες του Θεάτρου Σκιών χάνονται στα βάθη της Ανατολής και του χρόνου. Στην Τουρκία εισήχθη από την Αίγυπτο τον 16ο αιώνα, όταν οι Τούρκοι είδαν για πρώτη φορά τέτοια παράσταση κι ο Σουλτάνος έφερε στην Κωνσταντινούπολη τους διασημότερους Αιγύπτιους καραγκιοζοπαίκτες.
Οι παραστάσεις, που στην αρχή είχαν θρησκευτικό χαρακτήρα με θέματα ηθικοδιδακτικά, διαδόθηκαν ευρέως σε ολόκληρη την Οθωμανική αυτοκρατορία αποτελώντας τη μόνη «θεατρική» λύση δεδομένου, ότι ο μουσουλμανισμός απαγορεύει τις αναπαραστάσεις. (Στις παραστάσεις του Θεάτρου Σκιών οι θεατές δεν βλέπουν αναπαραστάσεις, παρά μόνο τις σκιές τους).
Από τη μορφή αυτή του Τούρκικου Θεάτρου Σκιών προέκυψαν αργότερα οι εθνικές μορφές του στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες (π.χ. Αλγερία, Τυνησία κ.λπ.).
Ειδικά ο Τούρκικος Καραγκιόζης ήταν βωμολόχος.
Πιστεύεται, ότι διέθετε ένα τεράστιο φαλλό, που για λόγους ευπρέπειας αντικαταστάθηκε από ένα μακρύ χέρι.
Όπως στον Τούρκικο Καραγκιόζη, έτσι και στον Ρωμαίικο, τα γυναικεία πρόσωπα είναι λιγοστά. Κεντρικά πρόσωπα είναι ο Karagoz (μαυρομάτης) κι ο Hatcivat, που στα Ελληνικά είναι γνωστοί ως Καραγκιόζης και Χατζηαβάτης.
Στις φωτογραφίες εικονίζονται μερικοί από τους χαρακτήρες του Τούρκικου Καραγκιόζη, που αντιγράφτηκαν από τους Ρωμιούς Καραγκιοζοπαίκτες:
Από αριστερά προς τα δεξιά: Moρφονιός, Σιόρ Διονύσης, Karagoz, Ηacivat και Αγλαΐα.
Ο Ρωμαίικος Καραγκιόζης έχει όλα τα ελαττώματα, που χαρακτήριζαν το Ρωμιό κατά την Τουρκοκρατία (ραγιαδισμό, χαμέρπεια, κουτοπονηριά κ.τ.λ. κ.τ.λ.).
Τα ελαττώματα αυτά, που είχαν πρωτοφανεί στο Βυζάντιο, διατηρήθηκαν στην Τουρκοκρατία κι εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να χαρακτηρίζουν και να ταλανίζουν ολόκληρη τη Ρωμιοσύνη αποτελώντας τη σημαντικότερη αιτία της κακοδαιμονίας και υπανάπτυξής της.
Οι Ρωμιοί καραγκιοζοπαίκτες απλά αντέγραψαν τους Τούρκους συναδέλφους τους παίζοντας κι αυτοί Καραγκιόζη και σατιρίζοντας απλά την καθημερινή ζωή και τους χαρακτήρες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, χωρίς να έχουν πρόθεση να επιτελέσουν κανένα εθνικό έργο, όπως υποστηρίζεται από διάφορους σημερινούς Ρωμιούς «ελληναράδες» σε έναν από τους πολλούς μύθους της Ρωμιοσύνης περί δήθεν ελληνικότητας του Καραγκιόζη, ο οποίος δήθεν στόχευε την Οθωμανική Εξουσία.
Άν αυτό ήταν αληθές, ο χαρακτηρισμός Καραγκιόζης θα αποτελούσε τίτλο τιμής για τον Έλληνα· στη σημερινή όμως γλώσσα μας ο συγκεκριμένος χαρακτηρισμός συνιστά ύβρι. |
Ο Καραγκιόζης "ες έδαφος φέρειν"
Η παράσταση «Ο Καραγκιόζης στο Βυζάντιο» του Ευγενίου Σπαθάρη κινείται στο ίδιο μήκος κύματος· μας εξέπληξε περισσότερο δυσάρεστα όμως, διότι επιχείρησε να δρέψει και ελληνοχριστιανικές ιστορικές δάφνες δόξας παρουσιάζοντας θριαμβευτικά την επικράτηση του Χριστιανισμού επί του «κατεδαφισθέντος» αρχαίου Πολιτισμού.
Όλα αυτά βέβαια, φαίνονται τελείως φυσιολογικά για τη Ρωμιοσύνη, η οποία ουδόλως συγκινείται όταν εκθειάζονται καταστροφείς του Πολιτισμού, όπως στην παράσταση του Ευγ. Σπαθάρη, αντιθέτως σύμπασα συγκινήθηκε από τον πρόσφατο θάνατο του εν λόγω καραγκιοζοπαίκτη, τον οποίο επί πλέον τίμησε και το κανάλι της Βουλής παρουσιάζοντας τακτικά παραστάσεις του.
https://www.freeinquiry.gr/
theologos vasiliadis
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου